कोविड19 चे उपाचार एक सपोर्टिव्ह ट्रीटमेंट आहे. अर्थात या रोगावर निश्चित असे औषध नाही की ज्याचा वापर करता येईल. याची विशिष्ठ अशी उपचार पद्धती सुद्धा नाही. कोविड19 न्युमोनियाचा उपचार असेल तर तो ऑक्सिजन आहे. ऑक्सिजन सॅचुरेशन 90 पेक्षा कमी झाल्यास सपोर्ट दिला जातो. फुफुसांच्या गंभीर उपचारात सॅचुरेशन 80 पेक्षा कमी होतो. कमी प्रकरणांमध्येच व्हेंटिलेटरची गरज असते. त्यातही अगदीच कमी प्रकरणांमध्ये लंग ट्रांसप्लांटेशन होत आहे.
टोसीलुजुमाब, प्लाझ्मा थेरेपी आणि स्टेरॉइडचा सुद्धा वापर होत आहे. टोसीलुजुमाब एक अँटी-IL6 ड्रग आहे. हे व्हायरल संक्रमण रोखण्यासाठी वापरले जाते. याचा फायदा सुरुवातीच्या 48-72 तासांत दिल्यास होतो.यानंतर त्याचा काहीच उपयोग नाही. या औषधीने संक्रमण पूर्णपणे थांबणार याची सुद्धा शाश्वती नाही. कोणत्या लक्षणात कोणते औषध घ्यावे हे डॉक्टरच सांगू शकतील.
स्टेरॉइड्स सुद्धा चर्चेत, पण खरंच काम करतात का? काही प्रमाणात हो म्हणता येईल. पण, प्रत्येक व्यक्तीचे शरीर, क्षमता एकमेकांपासून वेगळी असते. त्यावर डॉक्टरांचा सल्ला महत्वाचा ठरतो. हिंदुजा हॉस्पिटलचे डॉ. झरिया यांनी सांगितले, की आपले शरीर एक केमिकल फॅक्टरी आहे. कुठलेही संक्रमण झाल्यास शरीरात अनियंत्रित केमिकल तयार होतात. वैद्यकीय भाषेत याला इनफ्लेमेशन असेही म्हटले जाते. हे नियंत्रित करण्यासाठी स्टेरॉइड्सचा वापर केला जातो. पण, औषधीने इनफ्लेमेशन नष्ट होते हे लक्षात ठेवायला हवे.
फुफुसांना नुकसान होत असल्याचे डॉक्टरांच्या निदर्शनास आले तरच स्टेरॉइड्सचा वापर होतो. हा निर्णय डॉक्टरांवरच सोडा, स्वतः घेऊ नका. योग्य वेळी डेक्सामेथाझोन दिले तरी ऑक्सिजन घेण्यात मदत होईल. रुग्णाला व्हायरसशी लढण्याचा आणखी वेळ मिळतो.
बहुधा रुग्णांना स्टेरॉइड्सची गरज नसते. इतर औषधींनी सुद्धा त्यांच्यावर उपचार केले जाऊ शकतात. ऑक्सिजनचा स्तर 91-92 असताना चुकीच्या वेळी स्टेरॉइड दिल्यास बरे होण्यात वेळ लागू शकतो. ऑक्सिजन लेव्हल 88-89 च्या जवळपास असल्यास स्टेरॉइड्सचा सल्ला दिला जातो.
स्टेरॉइड डेक्सामेथाझोन 10 दिवस रोज 6mg इतक्या प्रमाणात दिले जाते. यासोबतच प्रेडनीसोन आणि मिथाइल प्रेडनीसोन सुद्धा दिले जातात. पण, या औषधी केवळ रुग्णालयात दाखल रुग्णांनाच दिल्या जातात. सोबतच, त्या घेण्यापूर्वी विविध प्रकारच्या टेस्ट करणे आवश्यक आहे. स्टेरॉइड्सने रक्तातील साखरेचे प्रमाण वाढू शकते. हायपरटेंशन किंवा डायबिटीजच्या रुग्णांना यासाठी खूप काळजी घ्यावी लागते. त्यांच्यात हे औषध घेतल्यास इतर समस्या उद्भवू शकतात. त्यामुळे, डॉक्टरांना सतर्क राहावे लागते.
रक्त पातळ करण्याचा देखील होत आहे उपचारात वापर? हे रुग्णाच्या लक्षणांवर विसंबून असते.काही शरीरात रक्ताच्या गाठी तयार होत असल्याची तक्रार करत आहेत. रक्त एकमेव असा द्रव पदार्थ आहे की जो शरीरातून बाहेर येताच घट्ट होतो. इन्फेक्शन झाल्यास शरीरामध्ये अंतर्गत बिघाड होतात. सर्वांनाच रक्ताच्या गाठी तयार होण्याचा त्रास होत नाही. ज्या रुग्णांना रक्ताच्या गाठी होतात त्यांना अँटीकोगुलेंट्स (रक्त पातळ करण्याच्या औषधी) द्यायच्या की नाही हे डॉक्टर ठरवतात. अँटीकोगुलेंट्स क्लॉट्समुळे निर्माण होणाऱ्या समस्या दूर करतात आणि शरीरात ऑक्सिजनचा प्रवाह नियमित करण्यातही मदत करतात.
इन्फेक्टेड रुग्णांच्या रक्ताच्या चाचणीत मार्करने कुठे क्लॉटिंग आहे की नाही हे नोंदवले जाते. या गाठी फुफुसात किंवा शिरांमध्ये कुठेही असू शकतात. अशात रुग्णांना ब्लड थिनर दिले जाते. ते सर्वांनाच दिले जात असे नाही. सोबतच ते किती वेळ द्यावे हे सुद्धा अनेक गोष्टींवरून ठरवले जाते.